Niet in slaap kunnen komen, steeds weer wakker worden, of veel te vroeg wakker worden. Iedereen heeft dit wel eens meegemaakt. Het wordt pas echt vervelend wanneer het elke nacht gebeurt. Elke nacht wakker liggen, slechts een paar uur slapen, of steeds weer wakker worden. Wanneer dit het geval is, kan het zijn dat er sprake is van een slaapstoornis. Een slaapstoornis heeft een grote invloed op uw leven. Niet alleen ’s nachts, maar ook overdag ervaart u hier de gevolgen van. Zo wordt de vermoeidheid overdag groter, reageert u wellicht wat sneller geïrriteerd, en hebt u waarschijnlijk minder energie dan u zou willen.
Er zijn verschillende soorten slaapstoornissen. Zo kan het zijn dat iemand niet in slaap kan komen, of midden in de nacht wakker wordt en niet meer kan slapen. Dit wordt primaire insomnia genoemd. Het kan echter ook zijn, dat iemand ’s nachts prima slaapt, maar overdag steeds in slaap valt. Op school, onder werktijd, achter het stuur. Er is sprake van slaapaanvallen die niet te voorkomen zijn. Dit wordt narcolepsie genoemd. Het bekende slaapwandelen valt ook onder slaapstoornissen. Iemand die slaapwandelt weet vaak niet meer dat hij dit gedaan heeft, en tijdens het slaapwandelen is deze persoon amper wakker te krijgen. Daarnaast kan iemand last hebben van nachtmerries, de slaap wordt heel onrustig, en soms durft men haast niet meer te gaan slapen uit angst om opnieuw een nachtmerrie te krijgen.
Wanneer iemand overmatig piekert en dit ook ’s avonds doet, kan dit het slaapproces verstoren. Piekeren is het nadenken over gebeurtenissen of zaken waar niets aan kan worden gedaan. Mensen met stemmingsproblematiek, bijvoorbeeld een depressie, piekeren vaak veel. Piekeren is een actief proces, en daarom kan dit het slaapproces onderbreken of verstoren. Ook kan het zijn, dat iemand maar niet in slaap kan komen, en vervolgens gaat piekeren over het feit dat hij/zij niet kan slapen. Zo ontstaat er een vicieuze cirkel. Het piekeren wordt in stand gehouden, het slapen wordt steeds moeilijker. Wanneer er sprake is van piekeren, kunnen technieken uit de cognitieve gedragstherapie helpen.
Geschreven door Marjolein Hartgerink, Psycholoog in opleiding
